Is fairsing an bailiúchán ealaíne atá sa Kuntsmuseum sa Háig, san Ísiltír. Tá an Kunstmuseum ar cheann de na músaeim is mó san Eoraip, agus tá os cionn 160,000 saothar ealaíne ann. Foirgneamh iontach Art Deco is ea foirgneamh an Kunstmuseum, foirgneamh a dhear ailtire de chuid na hÍsiltíre, H.P. Berlage.
Kunstmuseum Den Haag san Ísiltír
Bailiúchán ealaíne Piet Mondrian, ealaíontóir mór le rá de chuid na hÍsiltíre, atá ar taispeáint mar chuid den taispeántas leanúnach ‘Mondrian & De Stijl’, a thug ann mé le déanaí agus seal machnaimh agam ann ar bhaineas idir thaitneamh agus tairbhe as. Is sa Kunstmuseum atá an bailiúchán is suntasaí de shaothar an ealaíontóra Piet Mondrian.
Bhí Piet Mondrian i mbéal an phobail anuraidh nuair a thug an coimeádaí, Susanne Meyer-Büser – ar coimeádaí í de chuid taispeántais ar shaothair Mondrian i músaem Kunstsammlung Nordrhein Westfalen i Düsseldorf sa Ghearmáin – faoi deara go raibh saothar amháin ealaíne de chuid Mondrian, New York City 1, ar crochadh bunoscionn le hos cionn 75 bliana.
An píosa ealaíne, New York City 1, bunoscionn le breis agus 75 bliain
Ealaíontóir agus teoiricí ealaíne ab ea Piet Mondrian. Bhí sé ar dhuine de na healaíontóirí ba mhó cáil san fhichiú haois, agus bhí sé ar dhuine de cheannródaithe na healaíne teibí san fhichiú haois go háirithe. Chaith sé a shaol ar lorg ‘luachanna uilíocha’, ag gabháil don ealaín fhíorach, agus ansin don ealaín theibí, agus ar deireadh ag gabháil don ealaín a bhí fréamhaithe i ngnéithe simplí geoiméadracha. Sna saothair ealaíne is mó cáil de chuid Mondrian is ann do línte dubha agus blocanna bundathanna amháin go príomha, rud a chuireann mearbhall ar dhaoine agus iad ag iarraidh a shaothair ealaíne a mheas, a ionramháil agus a thuiscint.
Ar an leabhar is cuimsithí ar shaol agus ar shaothar Mondrian tá Piet Mondrian, a Life, le Hans Janssen, nach maireann, arbh iar-choimeádaí ar an Kunstmuseum féin é. Baintear úsáid as ciútaí liteartha sa chur síos ar bheatha Mondrian, cur chuige neamhghnách i réimse na saothar beathaisnéise, ach cur chuige a chuireann go mór leis an saothar seo ar shaol an ealaíontóra neamhghnách a d’fhág a lorg ar an ealaín agus ar an gcultúr san fhichiú haois.
Tá eipeasóid spéisiúil ann ar ‘Composition with Red, Yellow, and Blue’ (1927) ar an bpodchraoladh The Lonely Palette ar fiú cluas éisteachta a thabhairt dó chun eolas a chur ar Mondrian.
Victory Boogie Woogie le Piet Mondrian
Bunchloch de chuid an chultúir is ea an ealaín agus is léiriú ar thábhacht sin na healaíne an Kunstmuseum. Tá nach mór 300 saothar ealaíne de chuid Mondrian sa mhúsaem. Tá léiriú iomlán ar fhorbairt ealaíne Mondrian, na radharcanna tíre a phéinteáil sé in Amstardam agus Domburg, an ealaín bhun-teibíochta a d’fhorbair sé i bPáras agus in Laren, agus an saothar a tháinig chun cinn i Nua-Eabhrac, an chathair a raibh sé ag cur faoi ann agus an sárshaothar ealaíne deireanach dá chuid, ‘Victory Boogie Woogie’ á dhéanamh aige. Is fiú go mór seal a chaitheamh ann.
