Tá bratach oifigiúil ag an oileán Gaeltachta, an t-Eilean Sgitheanach, den chéad uair agus é deartha ag buachaill naoi mbliana d’aois.
Dúirt Calum Alasdair Munro as Cille Mhoire, baile beag san oileán, gur inspioráid a bhí in “oidhreacht Cheilteach” an oileáin agus an bhratach nua á dearadh aige, chomh maith le gnéithe eile de stair Eilean Sgitheanach ar nós theacht na Lochlannach agus scéal Fhionnghal nic Dhòmhnaill, a chabhraigh le Séarlas éalú chuig an oileán i ndiaidh Bhriseadh Chùil Lodair in 1745.
Cuireadh 369 dearadh isteach ar an gcomórtas agus caitheadh os cionn 7,000 vóta ar fad le linn an chomórtais. Roghnaíodh dearadh Chaluim an tseachtain seo caite, agus crochadh an bhratach den chéad uair i bPort Righ, príomhbhaile an oileáin, ag searmanas speisialta an tseachtain seo.
Fógraíodh an comórtas an samhradh seo caite nuair a lorg Comhairle na Gaidhealtachd cead ó Lord Lyon, an eagraíocht stáit atá freagrach as bratacha, araltas, agus siombailí oifigiúla na hAlban, bratach nua a dhearadh agus a chlárú don oileán Gaeltachta.
Lorgaíodh dearthaí ón bpobal i bhfómhar na bliana seo caite, agus cuireadh 369 dearadh isteach — 200 acu ó pháistí na háite. Tháinig dearthaí eile thar sáile isteach ó gach cearn den domhan. Roghnaigh painéal moltóirí sé bhratach don ghearrliosta agus cuireadh na bratacha sin faoi bhráid an phobail.
“Ar mo bhratach, tá Birlinn [bád adhmaid a d’úsáidtí sna meánaoiseanna] agus cúig chéasla ann a sheasann do Thròndairnis, Bhàtairnis, Diùirinis, Minginis, agus Slèite [leithinisí an oileáin], agus smaoinigh mé faoin dath buí do Chlann MacLeòid agus an dath gorm do Chlann MhacDhòmhnaill nó Clann MhacFhionghain,” a dúirt Calum agus a dhearadh á mhíniú aige.
Dúirt Keith MacKenzie, eagraí an chomórtais, ar an West Highland Free Press, go raibh “lúcháir” air le toradh an chomórtais agus go raibh an oiread sin spéis ag muintir na háite ann.
“Is iontach an dearadh é ach an rud eile faoi a chuaigh i bhfeidhm ar go leor daoine ná an bhrí a bhí taobh thiar de. Tarraingíonn sé gnéithe éagsúla Eilean Sgitheanach le chéile. Tá tagairtí ann don Chríostaíocht, dár n-oidhreacht Cheilteach, dár n-oidhreacht Lochlannach, agus do na Clanna. Anuas air sin, léiríonn na dathanna féin gurb é Eilean Sgitheanach seoid na hAlban,” a dúirt sé.
Tá na bratacha nua á ndéanamh cheana féin agus beifear ag spreagadh gnólachtaí an oileáin an bhratach a chrochadh. Is féidir leis an bpobal iad a cheannach freisin agus rachaidh an brabach go Skye and Lochlash Young Carers.
