Traidisiúnta nó teicneo? Is cuma! Tá sárbhanna as an Eilean Sgitheanach, ar a dtugtar Niteworks, ag cothú stoirme i saol an cheoil! Labhair Cóilín Ó Coileáin le Ruairidh Greumach, drumadóir an bhanna.
Uaireanta tarlaíonn rudaí agus ní thugaimid faoi deara ag an am an tábhacht a bhaineann leo.
Ó thaobh an cheoil de, cé nach bhfuil siad ar scála domhanda (fós), tá an chuma ar an scéal go bhfuil éacht mór á dhéanamh ag ceathrar as an Eilean Sgitheanach – Ruairidh Greumach, Aonghas Strachan, Ailean Domhnallach agus Crisdean MacNeacail – nó Niteworks mar is fearr aithne orthu.
Aithníonn fear na ndrumaí, Ruairidh Greumach, go gcothaíonn cúlra Gaelach bhaill an bhanna nasc láidir eatarthu.
“Tá tuairimí ann ar a n-aontaímid agus tá rudaí eile ann nach n-aontaímid orthu.
“Is cinnte, ag an am céanna, go raibh tionchar ollmhór ag an tógáil a fuair muid ar an Eilean Sgitheanach orainn – an teanga, an cultúr agus an ceol ar leith – agus ag na clubanna oíche i nGlaschú,” ar sé.
Seoladh chéad albam Niteworks, NW, anuraidh. Ó shin i leith tá na leaideanna ag tarraingt airde ón uile thaobh, i saol an cheoil thraidisiúnta agus an cheoil leictreonaigh araon.
Cé nach raibh barúil acu cén treo a mbeadh siad ag dul leis an gceol i dtús ama nó cé chomh fada a bheadh siad ag seinm le chéile, i ndiaidh achar gairid is féidir a rá gur banna ceannródaíoch é Niteworks i ngluaiseacht an nuacheoil Ghaelaigh agus go bhfuil Gàidhlig ag titim ar chluasa nár chuala riamh í!
“Má láidríonn ár gceol stádas na Gàidhlig, sílim go mbeimid sásta faoi sin.
“Tógadh muid uile le Gàidhlig. Tá tuairimí láidre againn uile fúithi agus faoina háit sa tsochaí agus sa todhchaí,” arsa Ruairidh.
Ag an am céanna, níl an banna ag iarraidh díriú ar cheist na teangan ná ar cheisteanna sóisialta ná polaitíochta sa ghnáthchaint.
“Ligimid don cheol a chuid teachtaireachtaí féin a chur in iúl,” ar sé.
Agus línte mar “Our children are bred for emigration” ó ‘Somhairle’, amhrán a taifeadadh ar NW, tá siad cinnte dearfa ag ligint don cheol teachtaireacht láidir a chur i láthair.
Ní hamháin go dtugann siad ardán agus go léiríonn siad meas don chultúr thart timpeall orthu ina gcuid ceoil, tá siad ag déanamh cinnte go bhfuil glórtha daoine óga as an Eilean Sgitheanach, as oileáin eile, agus as Albain ar fad go deimhin á gcloisteáil ag gach éinne.
Tá iarrachtaí á ndéanamh le fada cuma nua-aimseartha a chur ar theangacha Gaelacha, ach is dócha nach bhfuil aon cheo níos nua-aimseartha ná é a mheascadh le ceol leictreonach agus é a chur i láthair ar ardán na gclubanna oíche.
Tugann Niteworks ceol na píbe móire as na Garbhchríocha chuig an urlár damhsa i gclubanna oíche Ibiza (rud nár cheap mé a scríobhfainn riamh!).
Droichead atá i gceol Niteworks a thugann lucht an cheoil thraidisiúnta isteach i ndomhan an cheoil leictreonaigh, agus a mhalairt.
Ní minic a thógtar droichead mar seo.
Agus ní gan dúshlán a thógtar é.
Tá an banna an-bhuíoch as an tacaíocht atá faighte acu go dtí seo agus díobh siúd a thug seans dóibh, go háirithe mar gheall ar an stíl ar leith atá acu.
“Tá an t-ádh orainn go bhfuil stáisiúin ar BBC Alba ar nós Rapal TV, a bhí i gcónaí an-chabhrach dúinn, sásta ár gcuid ceoil a chur amach ansin, agus tá aithne orainn anois ar fud na tíre mar gheall orthu.”
Ceapann Ruairidh áfach go bhfuil daoine beagáinín neirbhíseach infheistiú i mbanna ceoil ar nós iad féin a sheinneann meascán de dhá stíl cheoil atá forbartha cheana féin.
Ní go dtí le déanaí, mar shampla, a d’éirigh leo bainisteoir a fháil a bheadh sásta iad a bhrú chun cinn, agus táthar ag súil go mbeidh tionchar dearfach aige sin orthu.
Cibé cén tóir a thiocfaidh ar a gcuid ceoil, beidh an tEilean Sgitheanach i gcónaí ina fhoinse mhór inspioráide ag an mbanna.
Tá cúpla amhrán acu ar nós ‘Eilean’ a léiríonn an dáimh atá acu leis an oileán.
“Bhí muid ag iarraidh fuaim an oileáin a léiriú don lucht éisteachta, agus thaitin sé sin le go leor daoine,” ar Ruairidh.
É sin ráite, ní hé an tEilean Sgitheanach an t-aon rud a spreagann an banna.
Tá seancheirníní vinile ag Ailean (mearchláraí agus píobaire an bhanna) a n-éisteann an banna leo go minic, Moving Hearts Live ina measc. Is breá leo ceol Chemical Brothers, 2 Many DJs, Guns n’ Roses agus Beolach freisin.
B’fhéidir gurb é an rud is tábhachtaí do Niteworks faoi láthair gur gá dóibh a bheith i gcónaí úr, ábhartha sa saol seo atá ag bogadh ar aghaidh ar luas lasrach.
Beidh a lucht leanúna sásta a chloisteáil go mbeidh siad ag dul isteach sa stiúideo i gceann cúpla seachtain chun tús a chur lena ndara albam.
“Ba mhaith linn níos mó amhrán a dhéanamh le daoine éagsúla agus ceapaim go mbeidh sé iontach difriúil leis an albam deireanach. Tá cúpla smaoineamh ar na bacáin againn, ach nílimid cinnte faoi aon cheo faoi láthair.
“Ba bhreá linn níos mó a sheinm taobh amuigh d’Albain agus Niteworks a thabhairt chuig áiteanna suimiúla.”
Agus pleananna móra mar sin acu, tá sé go fóill ar intinn acu a bhfréamhacha traidisiúnta a cheiliúradh.
Mhínigh Ruairidh go bhfuil siad níos muiníní agus iad ag plé le seanamhráin dhúchasacha Gàidhlig.
“Aon bhrú a d’airigh muid agus muid ag obair le hamhráin Ghaelacha, tharla sé as siocair go raibh muid ag iarraidh cuma shuimiúil a chur orthu, ach fós féin meas a léiriú don traidisiún chomh maith.
“Anois, táimid i bhfad níos compordaí agus muid ag déileáil leo. Má cheapaimid go mbeimid in ann amhrán maith a chruthú ag úsáid píosa ó amhrán, bainfimid triail as.”
Taobh amuigh den cheol agus den uile shórt a théann leis, níl in Niteworks ach ceathrar leaideanna a d’fhás aníos le chéile agus iad ag baint taitnimh as an saol.
“Thar na blianta, tá neart cleas cruthaithe againn nuair atá briseadh ón gceol ag teastáil uainn,” ar sé.
Samplaí maithe iad Dayball, Dayring agus Breakish Tennis, ach ná hiarr ar Ruairidh na cluichí a mhíniú!
Mar cheoltóirí, tá siad dearfach faoi na leantóirí craiceáilte i measc a lucht leanúna.
“Bhí duine ann a bhagair go dtiocfadh sí chuig seoladh an albaim i ngúna bainise mar bhí sí ag iarraidh Donald MacDonald (amhránaí a bhíonn ag canadh leis an mbanna go minic) a phósadh!”
Is maith an spreagadh é sin agus iad ag déanamh a mbealaigh i saol an cheoil, go háirithe sna luathbhlianta seo!
Paisean agus dúil sa cheol a choinníonn ag imeacht iad.
“Téann gach pingin a shaothraímid ar ais sa bhanna le haghaidh uirlisí nó cibé rud.
“Uaireanta, táim cinnte nach bhfuil sé róchliste a bheith ag tiomáint agus ag eitilt na gcéadta mílte le gig a dhéanamh ach oiread, ach coinneoimid leis mar is breá linn a bheith ag cumadh amhrán agus ag déanamh ceolchoirmeacha.”
Leanaigí @Niteworksband
Éistigí: Bandcamp
Coinnígí ar an eolas: Niteworksband.com
