Agus fáilte fógartha roimh iarratais do Ghradaim Cheoil NÓS, tá áthas orainn go bhfuil ‘Críochfort’, an chéad singil ó albam début IMLÉ, chun tús a chur in athuair le mír cheoil na hAoine.
Tá físeán iontach ag dul leis an amhrán, a stiúir Fergal Moloney, amhránaí agus giotáraí sa ghrúpa, agus Lauren Bamford.
Tá gliondar mór orainn gur anseo ar NÓS atá físeán ‘Críochfort’ á fhoilsiú den chéad uair.
Lán func, rap agus filíochta, pléann ‘Críochfort’ leis an chaidreamh chasta atá ag an chine dhaonna leis an domhan.
Is banna spreagúil é IMLÉ a tharraingíonn an dordghiotáraí Cian Mac Cárthaigh, an file agus ceoltóir Marcus Mac Conghail, Fergal Moloney, agus an fíodóir focal Pádraig ‘Muipéad’ Ó Conghaile le chéile.
Tar éis tréimhse ghnóthach sa stiúideo, tá an ceathrar ceolmhar seo ar bís lena gcéad bhailiúchán amhrán, atá á chur amach ag Gael Linn, a sheoladh sa Bello Bar i mBÁC ar an 10 Samhain.
Go gairid ina dhiaidh sin beidh na leaideanna ag tabhairt aghaidh ar fhéile Suns san Iodáil agus iad mar ionadaithe na hÉireann i gcomórtas ceoil mhionteangacha na hEorpa.
Idir an dá linn, beidh ceol IMLÉ in airde ag ceiliúradh breithlá TG4 oíche Dé Luain, TG4XX Beo, a bheas á chraoladh ar fud an domhain mhóir.
Is é MC Muipéad (thuas) a chum ‘Críochfort’. Labhair sé linn faoi.
1) Inis dom faoi chúlra an amhráin.
Bhí mé ag eitilt, ar fónamh sa spéir agus ag machnamh faoi chúrsaí an domhain agus an cine daonna agus bhuail meafar mé.
Ag súgradh leis an smaointeoireacht a tháinig ón dá fhocal ‘Críochfort’, a bhaineann le ‘críoch’ a bheith le rud éigin agus ‘aerfort’.
Is siombail é aerfort den dul chun cinn agus den fhorbairt ach tá costas daor ar an timpeallacht chomh maith.
2) An bhfuil teachtaireacht san amhrán?
Tá muid i gcónaí ag iarraidh a bheith ag forbairt, a bheith coinsiasach, ach ag an am céanna, leis an dul chun cinn seo, tá praghas le n-íoc air sin.
Ní dhéanann sé ciall go mbeadh muid ag baint gan a bheith ag cur.
An fáth gur thosaigh mé á scríobh sa chéad áit ná go mbím míchompordach leis an gcaoi a bhfuil rudaí áirithe sa domhan.
Le ciall a bhaint as rud, bíonn ort é a phlé leat féin agus le daoine timpeall ort.
An pointe is tábhachtaí ná gur díospóireacht atá ann, díospóireacht nár cheart go dtiocfadh deireadh leis riamh.
Ach is ábhar é a chothaíonn imní do go leor.
Sin mar atá an saol, áfach.
Ní bhíonn rudaí socair riamh.
3) Cad é an líne is mó a thaitníonn leat?
B’fhéidir gur b’in díreach an aisling mheabhail.
Tá sé deacair agam a rá mar níl ionam ach scamall.
Líricí ‘Críochfort’
Meastú céard a dhéanfar le hacmhainní atá againn?
An ligfidh muid orainn nach mbeidh deireadh leo go deo?
Nó díriú ar ídiú le tuilleadh luasghéaraithe,
Smaoiniú ar an ngearradh siar, sin srian a shamhlú.
Meastú an bhfuil sé fíor nach féidir ariamh
Éalú ón deireadh, ceann scríbe an duine?
Déan mar is mian leat ach ná déan dearmad,
Níl ionat ach scamall anseo ar an bpláinéad
Tinn tuirseach den teidlíocht a léirítear,
Scaití ní bhíonn mé féin mórán níos fearr,
Fear leithliseach, gan chiall, leibide santach,
Rud a chuirfeadh drochbhail ar mhisneach.
Curfá
Cén fáth nach bhfeiceann tú
Na rudaí céanna a fheiceann mé nuair a bhreathnaíonn
tú amach ar an gcuan álainn sin amach romhainn?
Tá a fhios agaibh nuair a bhíonn sibh cráite,
Caite ag an gcur i gcéill nach stopann ag grágaíl
Gan loighic ná ciall ar nós inneall tionsclaíoch.
Gan smacht intinne, ní aimseoidh tú do chríochfort.
B’fhéidir gur b’in díreach an rud atá uainn.
B’fhéidir nach bhfuil aon dóchas ann dhúinn.
B’fhéidir gur b’in díreach an aisling mheabhail.
Tá sé deacair agam a rá mar níl ionam ach scamall.
B’fhéidir nach bhfuil a leithéid de rud ann agus faoiseamh.
B’fhéidir nach bhfuil le déanamh ach a bheith ag caoineadh
Nó gluaiseacht chun cinn ag fuaimniú go binn,
Ag neartú an phaisin is ag cur leis an domhan.
Cén fáth nach bhfeiceann tú
Na rudaí céanna a fheiceann mé nuair a bhreathnaíonn
tú amach ar an gcuan álainn sin amach romhainn?
Níl tú leat féin, a mhac.
Feargach, pianta, lán de bhrón.
Caith uait an diúltachas,
Scaip an dearfacht timpeall an domhain.
Níl tú leat féin, a mhac.
Níl tú leat féin, a mhac.
Caith uait an diúltachas,
Scaip an dearfacht timpeall an domhain.
B’fhéidir gur b’in díreach an rud atá uainn.
B’fhéidir nach bhfuil aon dóchas ann dhúinn.
B’fhéidir gur b’in díreach an aisling mheabhail.
Tá sé deacair agam a rá mar níl ionam ach scamall.
B’fhéidir nach bhfuil a leithéid de rud ann agus faoiseamh.
B’fhéidir nach bhfuil le déanamh ach a bheith ag caoineadh
Nó gluaiseacht chun cinn ag fuaimniú go binn,
Ag neartú an phaisin is ag cur leis an domhan.
[Cén fáth nach bhfeiceann tú
Na rudaí a fheiceann mé?]
Tá a fhios agaibh nuair a bhíonn sibh cráite,
Caite ag an gcur i gcéill nach stopann ag grágaíl
Gan loighic ná ciall ar nós inneall tionsclaíoch,
Gan smacht intinne ní aimseoidh tú do chríochfort.
B’fhéidir gur b’in díreach an rud atá uainn.
B’fhéidir nach bhfuil aon dóchas ann dhúinn.
B’fhéidir gur b’in díreach an aisling mheabhail.
Tá sé deacair agam a rá mar níl ionam ach scamall.
