Tugann Eagarthóir NÓS, Tomaí Ó Conghaile, a mheas ar amhráin albam Sheachtain na Gaeilge i mbliana, Ceol ’09…
Grá dom Leonadh – The Swell Season
Is léiriú é ar an dul chun cinn atá déanta ag ceol Gaelach le tamall de bhlianta anuas nuair a osclaítear albam Sheachtain na Gaeilge le hamhrán a bhuaigh Oscar, agus abair amhrán.
Bhain Glen Hansard agus Markéta Irglová na ceannlínte domhanda amach anuraidh leis an leagan Béarla den cheann seo Falling Slowly óna scannán Once agus tá sé iontach ar fad go bhfuil sé anois ar fáil inár dteanga féin. Amhrán galánta, aistrithe go snasta ag an uasal Mac Con Iomaire.
Foirfe – Eddie Reader
Siar linn chuig 1988 leis an traic seo a n-aithneoidh an domhan ar fad é, fiú muna bhfuil dúil ag cuid againn i gceol na n-ochtóidí.
Príomhamhránaí Fairground Attraction féin, Eddie Reader, atá ag canadh san amhrán agus tá moladh mór ag dul don Albanach as bheith sásta tabhairt faoi liricí Gaeilge.
Cuireann an port so-aitheanta gealgháireach seo go mór leis an bhailúchán.
Nuachtán an Lae Amárach – Mick Flannery
Ceann de na hamhráin is mó sa tír le sé mhí anuas, tá brí agus meanma faoi leith le cloisteáil in Tomorrow’s Paper leis an Chorcaíoch óg tallannach Mick Flannery, agus tá gach cuid de sin le fáil sa leagan seo chomh maith.
Níl a fhios agam cad a bheas le léamh in nuachtáin an lae ámarach ach tá a fhios agam go dtugann nós* marcanna arda d’uimhir 3.
Sna Bróga Seo – Camille O’Sullivan
Tá an saol Gaelach cleachta anois leis an Cabaret Craiceáilte ach seo cabaret de shórt éigin eile.
Is ceoltóir paiseanta de bhunadh na hÉireann agus na Fraince í Camille O’Sullivan (ar clé) agus tá an meacsán spleodrach sin le mothú anseo.
Gnéasúil agus tarraingteach, cruthaíonn sé seo gur féidir leis na Gaeil burlesque a dhéanamh gan stró. Anois cár chuir mé na riteoga sin?
Oinseach – Saccade
Tháinig Saccade faoi spotsolas phobal na Gaeilge ar dtús nuair a ghlac siad páirt sa chlár ceoil Deis Roc anuraidh agus is maith a fheiceáil go bhfuil siad ag leanúint leis an nós amhráin a chur amach i bpríomhtheanga na hirise seo.
Iarracht dheas pop-rac é seo, scríofa ag an bhanna féin, agus is cinnte go gcuirfidh a rithim shultmhar breis éisteoirí ina dtreo.
Saol faoin bhFód – Fiach
Is cara mór de chuid na n-albam Ceol é Fiach agus cuireann an Baile Átha Cliathach amhrán eile cumhachtach os ár gcomhair an iarraidh seo.
Focail smaointeacha á mbualadh amach go láidir mar is gnáth, tá Fiach ag croílár ghluaisceacht an cheoil Ghaelaigh i gcónaí.
Reuben – Cathy Davey
Éagsúil, áthasach, preabach – tá lucht leanúna ag an amhrán Reuben cheana agus fóireann sé go mór d’albam na bliana seo.
Tá an séasúr geal ag teacht – tá súil againn – agus beidh an iontráil seo ó Iníon Davey á seinm faoi sholas ghrian an tsamhraidh, agus go ceann i bhfad ina dhiaidh.
Tochailt Uaighe go Róluath – Duke Special
Tá stíl dá chuid féin ag an Fheirsteach Duke Special agus is sampla foirfe é an ceann seo dá fhuaim leithleach.
Ní hamháin gur amhrán breá bríomhar é ach cuireann sé go mór le héagsúlacht iontach an albaim. Speisialta.
Trí Bliana D’aois – Noelie McDonnell
Cnag eile ó dheireadh na bliana seo caite, tá aistriúchán glic déanta ar Nearly Four le ceoltóir seo na Gaillimhe a thagann go mór le hatmaisféar pléisiúrtha na mbunfhocal.
Taitneoidh sé go mór le haon duine a shíl riamh gur Batman nó Spiderman a bhí iontu, agus leo sin a shíleann fós chomh maith. Ar ais chun na bunáite, a Spideoig!
Seo mo Chuid, Taispeáin do Chuid – Paddy Casey
‘Rásúil’ an focal is mó a shamhlaítear le hiarracht nua-aimseartha seo Paddy Casey, é nasctha le chéile le curfá an-bheoga.
Seans go gcuirfidh an éifeacht a dhéantar ar an ghlór isteach ar roinnt daoine ach is maith an tUasal Ó Cathasaigh a fheiceáil ar ais ar bhailiúchán SnaG.
Click Click Boom – Ham Sandwich
Racóirí ailtéarnacha na Mí, Ham Sandwich, atá taobh thiar den rian seo agus tá fáilte le cur roimh a bhfuinneamh eicléictiúil.
Is binn an guth atá ag Niamh Farrell agus is amhrán muiníneach fiúnta a chuireann siad ar fáil dúinn anseo.
Silverize – Earthquake Hair
Seans nach seasann an traic seo amach an oiread sin i gcomparáid le hamhráin eile ar an albam ach is sultmhar an t-eispéireas éisteachta é.
Tá na focail teibí agus an fhuaim réchúiseach – cuirfidh sé éisteoirí ar a suaimhneas.
Trasna na gCianta – Caruso
Tháinig an t-amhrán seo aniar aduaidh orm, ach ar bhealach an-mhaith.
Le liricí spéisiúla agus glór leithleach Shane Uí Fhearghail, is leagan úr é Trasna na gCianta den amhrán Béarla Round the Hardway, agus tá sé níos fearr.
Ceann d’iontais deasa an albaim.
Dara hUair a Ghrá – Nell Bryden
Meascán Meiriceánach atá againn an uair seo ó bhean óg as an Úll Mór, Brooklyn le bheith beacht.
Na gormacha, snagcheol agus ceol tíre, tá sé uilig le cloisteáil sa traic bheoga seo le focail chliste ó thús deireadh. An dara huair aon duine?
Maireachtáil – Ray Heffernan
Is amhrán ‘buille anuas’ é seo ó cheoltóir-scríbhneoir a roinneann a chuid ama idir Éire agus an Iodáil.
Ní thaitneoidh an stíl cineál mall fuaimiúil le cách ach tá siad ann a bheas sásta a scíth a ligint ag éisteacht leis, ina n-aonar.
An Poc ar Buile – John Spillane
D’fhág siad an t-amhrán traidisiúnta go dtí an deireadh agus níl aon cheann níos fearr ná An Poc ar Buile leis an Speall é féin.
Ní gnáthleagan é seo áfach mar tá giotár Spillane á thionlacan ag pianó Pheadair Uí Riada agus tá glór sa bhreis ann fosta a bhuí le Seán Ó Sé. Aillilú puillilú…