Is maith a chuimhneoidh lucht leanúna The Rubberbandits ar an oíche a ghríosaíodar na céadta chun canta agus curfá “Up the ‘RA” á gháire go fiáin i ndeireadh na coirme a sheinneadar istigh i Halla Ceoil The Empire.
Bhain go leor den íoróin le hainm an ionaid i dtuairim na teachtaireachta a bhí le fáil san amhrán a cuireadh ar an seinnliosta don ócáid sin i mBealtaine na bliana 2015! Ba dhóigh le duine go bhfuil borradh riamh ó shin ag teacht ar thagairtí áiféise don ghrúpa para-mhíleata is mó míchlú in Éirinn.
Tá a leithéid le fáil dar chomhartha sin i measc liricí KNEECAP a bhíonn i gcónaí le clos “screaming ‘Up the ’RA’” dar lena ndeir siad féin linn in ‘Your Sniffer Dogs Are Shite’. Is mó cosúlacht eile idir KNEECAP agus na ’Bandits sa tslí is ná raibh pioc dá ionadh orm nuair ba é ‘I Like to Shift Girls’ an chéad mhír eile a roghnaigh mo chuntas Spotify le seinnt ar lorg 3CAG, an t-albam le KNEECAP a eisíodh le deireanas.
Is é is ábhar d’amhrán úd na ’Bandits ná éachtaint ar na cineálacha cleas a d’fhorbair Blindboy Boatclub d’fhonn dul i ngleic leis an bhfáthmheas a d’fhógair STI a bheith tolgtha aige – agus is é an tróp céanna a chuirtear faoinár mbráid sa dara véarsa de ‘Amach Anocht’ ina ndéanann Móglaí Bap agus Mo Chara plé an-ghairid ar an dóigh a bhfuair Móglaí Bap “an clap”.
Is deas an cuntraphointe é a leithéid le hais na bpopamhrán a dhéanann dia beag go minic de chaidrimh chollaí mhíréadúla. Caitheann an méid sin solas ar na cineálacha caitheamh aimsire a bhíonn ar bun ag an triúr seo Feirsteach atá ina mbaill de Kneecap. Caitheamh aimsire áirithe eile a bhíonn acu, más fíor dóibh féin é, chuirfeadh sé ionadh ar rapadóirí ó chúlraí teanga eile, agus sin an caitheamh aimsire a gcuireann siad síos air mar “druggy linguistics”.
Tá eiseamláir dá bhfuil i gceist leis sin le fáil san imeartas focal a dhéantar in ‘Amach Anocht’ ó thaobh rím a chruthú idir “Postman Ket” agus an tagairt do “Postman Pat”, agus ní dócha go mbeadh an rath céanna ar an imeartas focal céanna in aon chanúint eile seachas Béarla bagarthach Bhéal Feirste. Rianta macarónacha ar fad atá le fáil ar an albam ó Kneecap, agus solaoid aoibhinn den éirim ilteangach atá sa líne “céim a dó, for avoiding the law” ón gcurfá in ‘Incognito’ – rím idir ‘dó’ agus ‘law’ a shníonn ceol guthach an dá theanga chun réitigh ina chéile.
Le Gaeilge Dhún na nGall is mó a shamhlófaí an struchtúr “domh d’ainm” ó ‘Your Sniffer Dogs Are Shite’, agus cúiseanna intuigthe tíreolaíochta leis an méid sin, ach tá gnéithe eile d’urlabhra an ghrúpa a thabharfadh an Ghaelscoilis chun cuimhne. Cuirim i gcás gur “an bhfuil cead agam eochair?” a tharraingíonn Móglaí Bap anuas mar nath cainte a bhaineann le étiquette na drugaíochta.
Céimithe amach as Coláiste Feirste is ea beirt den triúr in Kneecap, agus bíonn sé ina jóc athfhillteach ina gcuid amhrán gur pór éigin de theagascóirí Gaeilge anois iad. D’éirigh leo ionaid chóisireachta na cathrach a shaoradh ó fhir dorais de thairbhe “ciorcal comhrá” a chur ar bun idir máithreacha agus na doirseoirí ar an oíche mhór.
Is léir ó ‘C.E.A.R.T.A.’ cén meas atá ag Móglaí Bap ar ghnásanna litrithe na Gaeilge nuair a mhaíonn sé a bheith beann ar “achan riail, seachas focan caol le caol”, agus tá roinnt de cheird na foclóireachta ar taispeáint in ‘Incognito’ aige sa líne “if he’s lán de chac, that means he’s full of shite”. Amhrán is ea ‘Incognito’ a mheall rannpháirtíocht ar leith ón lucht éisteachta a bhí i láthair an phubaill Bulmer’s le linn don fhéile Corp & Anam a bheith ar siúl, agus chuir sé coirm úd na Rubberbandits i mBéal Feirste i gcuimhne dhom.
Ba mhór le rá an méid daoine a thit isteach le chéile don churfá úd agus “ná focain éist le RTÉ” mar phort acu go léir sa tslí is gcaithfeadh duine svae éigint anois a thabhairt don tuairim go bhfuil bearna le fada ag fás idir an craoltóir náisiúnta agus céadfachta aos dána na tíre.
An té a bheidh i gCorcaigh anocht, cuimhníodh sé ar fhreastal a dhéanamh ar an gcéad ghig go dtí seo dóibh i gCúige Mumhan. In ionad spóirt Aclaí i gCorcaigh óna 6 i.n. a thabharfaidh KNEECAP faoin stáitse i dteannta bannaí éagsúla eile dála Bon Voyage mar chuid d’ócáid bhailithe airgid a bhfuil sé de sprioc aici tacú le turas a thabharfaidh foireann rugbaí chathaoir rothaí na hÉireann ar Sydney na hAstráile d’fhonn páirt a ghlacadh i gCorn an Domhain an mhí seo chughainn.
Is ea, a dhuine, tá comaoin á cur ag Kneecap ar náisiún na hÉireann trína gcuid gníomhaíochas sóisialta agus ar shlite níos leithne seachas “raithneach dhleathach in focain Éire Aontaithe” amháin a bhaint amach.
Tá an caipitleachas féin á lochtú sa cheangal a dhéantar idir “Nike Max” a bheith daor “thart fá 80 punt” agus díoltóirí drugaí a bheith sa tsochaí, agus tá an iliomad tagairtí eile don aeráid bhréan chorparáideach le fáil sna rianta éagsúla ar 3CAG: ó Argos go Berghaus go Carlsberg agus do mhórán eile arís.
Tá iarracht den fheimineachas ina theannta sin le haithint ar an damnú a dhéantar ar an doirseoir a deireann gur “bitch” a mháthair nó sa líne sheoigh úd ó ‘Your Sniffer Dogs Are Shite’ a éilíonn “our country back”, ach a dhiúltaíonn cead isteach do “Paddy Jack” – imreoir rugbaí a bhfuil a chuid seobhaineachais dar leo le coimeád ag an Ríocht Aontaithe nuair a aontófar Éire.
Tá KNEECAP anois le moladh as an dúshlán atá siad a thabhairt do thuiscintí cúnga seicteacha ar stair na hÉireann. Cuireann an chaint seo ar fad ar dhrugaí i gcoinne na monaplachta a shamhlaítear a bheith ag pobail tuaithe Chaitliceacha ar an nGaeilge. Bíonn KNEECAP ag cáineadh RTÉ gan aon trácht ar an mBBC acu, agus iad chomh míshásta leis na Gardaí Síochána agus atáid leis an “RUC”. Aon dream amháin is ea iadsan, cheapfá, agus liricí a gcuid amhrán á mbreithniú agat: “Gardaí ag seiceáil, tá mise ag pacáil, amach sna sléibhte cosúil le Jackal, ‘cause that’s where I hide, níl an RUC on my side” an gearán atá ag Mo Chara in ‘Ceacht Mo Chara’.
“Muca móra mire”, “bastairdí”, agus “Garda salach” atá i measc na maslaí eile a chaitear i dtreo an dá chóras póilíneachta. “Ah lads, that’s not fair, they’re only doing their jobs,” a déarfadh duine, mar a dúirt DJ Próvaí féin le barr searbhais sna soicindí deireanacha de ‘Bouncers’, ach cuimhnigh gur ón bhfaillí a dhéantar ar chearta teangan a eascraíonn roinnt den aighneas idir KNEECAP agus na seirbhísí póilíneachta.
Béarla na Banríona a thugtar mar urlabhra scigaithriseach don bpóilín a fuair caimeo in ‘C.E.A.R.T.A.’, agus nuair a mheabhraítear in ‘Incognito’ dúinn “[to] always speak the lingo at a Garda checkpoint”, tá tagairt dhána á déanamh dar liom do gach aon eachtra inar diúltaíodh cead do shaoránaigh na Poblachta a dteanga náisiúnta oifigiúil a úsáid i mbun comhfhreagrais leis na Gardaí Síochána. Seanscéal agus meirg air, arsa tusa, ach tá cur chuige úr á fhorbairt ag KNEECAP. Neosfaidh an aimsir cén toradh a bheidh air.
