Ag tosach na bliana 2022, scríobh mé síos rún amháin. Bhí sé mar aidhm agam 52 leabhar a léamh sa bhliain. Leabhar in aghaidh na seachtaine. Nuair a bhíos óg, léifinn leabhar in aghaidh an lae, gan aon stró. Ba chuma liom an teilifís. Sa lá atá inniu ann, cé nach maith liom fós an teilifís, bímid ar fad sáite sna gutháin phóca. Tosnaíonn tú ag féachaint ar Instagram nó Twitter agus an chéad rud eile, tá uair an chloig caite agat air. Agus cad chuige? Tuigim go bhfuil sé go maith chun bheith ar an eolas fén méid atá ar siúl sa domhan agus ag do chairde, ach cur amú ama is ea é ana-mhinic.
Mar sin, bheartaíos mo chuid ama a chaitheamh ag léamh leabhar, in ionad giolcanna agus ceannteidil Instagram a léamh. Go dtí seo tá 64 leabhar léite agam i mbliana, agus le cúpla lá fágtha sa bhliain táim ag súil go gcríochnóidh mé suas le 66. Ní hé nár chaitheas am ar líne, ach chaitheas i bhfad níos lú de. Ag smaoineamh siar, ritheann sé liom nár thóg sé puinn ama as mo lá, i ndáiríre, ach tá iliomad buntáistí tugtha fé ndeara agam.
An chéad rud a ritheann liom ná an difear idir leabhar a léamh agus féachaint ar scannán. Deirtear go minic, agus tá sé ráite agam féin, go mbíonn comhbhá ag daoine a léann ana-chuid leabhar. Tá ciall leis, nuair a chuimhníonn tú go mbítear ag faire ar scannán ón dtaobh amuigh isteach. Bíonn príomhcharachtar ann, cinnte, ach bíonn radharc níos leithne agat ar an méid atá ag titim amach.
Nuair a bhíonn leabhar á léamh agat, níl aon slí eile chun mothúcháin a chur in iúl ag an scríbhneoir ach le focail. Mar sin, caithfimid mar léitheoirí dul tríd na mothúcháin chéanna. Mothaímid an brón, an bhuairt, an díomá céanna is a mhothaíonn na carachtair.
Mar sin, nuair a théann tú amach sa tsaol agus buaileann tú leis na mothúcháin seo, bíonn tuiscint níos fearr agus níos leithne agat orthu. Tá luach nach beag ag baint leis seo.
Thugas fé ndeara go bhfuil an léitheoireacht díreach ar nós aon rud eile. Scil is ea í, agus dá mhinice a dheineann tú é, is ea is fearr é. Ag tosach na bliana bheinn ag léamh timpeall caoga leathanach in aghaidh na huaire (d’úrscéal éadrom, as Béarla) agus anois táim ag léamh timpeall nócha. Anuas ar sin, faighim go bhfuilim in ann díriú isteach ar leabhair atá níos troime gan an dua céanna a thóg sé nuair a thosnaíos amach. Tá mo chuid fócais i bhfad níos fearr, ní hamháin nuair a bhaineann sé leis an léitheoireacht féin ach ar obair agus i gcomhráite le cairde leis.
Dheineas iarracht i bhfad níos mó ábhar Gaelainne a léamh i mbliana agus sa deireadh tá 32 leabhar as Gaelainn léite agam. Tá feabhas tagtha ar mo chuid Gaelainne scríofa, go háirithe ó thaobh gramadaí agus litrithe de. Táim fós mall ag léamh as Gaelainn ach ba é an tslí is fusa a thriaileas riamh feabhas a chur ar mo chuid Gaelainne. Codlaím níos fearr toisc ná caithim an oiread san ama ar scáileáin leis.
Rud gníomhach is ea an léitheoireacht, agus rud neamhghníomhach is ea faire ar scannán nó sraith Netflix. Fad is atá tú ag baint taitnimh as scéal a léamh, tá tú ag déanamh maitheasa dod’ intinn. Nílim ag rá gur chóir éirigh as na scannáin, ach mholfainn go mór cúpla leabhar atá ar na seilfeanna a thógaint anuas agus a thosnú, in ionad trí uair a chloig sa lá a chaitheamh ar Instagram. Is fiú go mór é!