Thiar sa Sahára

An Túinéis. An Éigipt. An Libia. Maracó.

Tá ainmneacha na dtíortha seo go mór i mbéal an phobail i láthair na huaire, spotsolas na meán domhanda ag díriú isteach ar na hathruithe atá ag tarlú iontu de bharr iarrachtaí na cosmhuintire éirí amach in éadan a réimeas lochtach chun cothromas agus cearta a éileamh.

Is mór an spreagadh atá tugtha ag muintir na stát seo do thíortha eile atá ag fulaingt faoi lámh láidir agus nach raibh an miseach iontu labhairt amach go dtí seo, ach tá pobal áirithe i dtuaisceart na hAfraice atá i mbun streachailte le fada an lá, cé nach mbeadh a fhios sin agat agus cónaí ort sa chuid seo den Eoraip, nó ag leanúint na meán Béarla ar aon nós.

Le breis agus 35 bliain anuas tá feachtas ar siúl ag an Saharawi, muintir an tSahára Thiar, chun neamhspleáchas a bhaint amach ó Mharacó, a ghlac seilbh ar an dúiche in 1975 nuair a d’imigh na Spáinnigh i ndiaidh dóibh bheith i gceannas ann ó dheireadh an 19ú Céad.

Bunaíodh ‘Poblacht Dhaonlathach Arabach an tSahára’ le cur i gcoinne éilimh na Maracach ar an talamh ach thar na blianta díbríodh na mílte teifeach Saharawi ón dúiche agus cáintear Maracó go minic mar gheall ar chearta daonna phobal an tSahára a shárú go fóill.

Tháinig an t-aighneas chun cinn arís i mí na Samhna anuraidh nuair a mharaigh fórsaí Maracacha roinnt teifeach i gcampa i dtuaisceart na tíre agus tá cainteanna idir an dá ghrúpa i ndúsháinn ó shin.

Ach cé go bhfuil muintir an tSahára Thiar ag maireachtáil faoi na coinníollacha seo le fada, níl aon laghdú tagtha ar a misneach, ná baol air.

Léiriú amháin ar an dúil atá ag an Saharawi leanúint ar aghaidh lena gcúis agus a scéal a scaipeadh leis an domhan mór ná an Fhéile Idirnáisiúnta Scannán a eagraíonn siad gach bliain faoi ghrian láidir an ghaineamhlaigh.

An t-aon fhéile scannán ar domhan le bheith á reáchtáil i gcampa teifeach (cuirtear ar siúl é i gcampa thar an teorainn san Ailgéir), seo an t-ochtú bliain de Festival de Cine del Sahara, nó FiSahara, ar chuir scannánóirí ón Spáinn é ar bun chun aird a tharraingt ar chás an 180,000 duine a raibh orthu éalú óna n-áit dhúchais.

I bhféile na bliana seo, a bheas ar siúl idir 2-8 de mhí na Bealtaine, beidh scannáin ar nós Desert Flower, El Baile de la Victoria, Le Petit Nicolas, Tiempo de Leyenda agus To Shoot an Elephant, a díríonn ar ionsaithe Iosrael ar mhuintir Gaza ag deireadh 2008, mar aon le cúpla saothar ón Afraic Theas mar atá White Wedding agus Manuscripts of Timbuktu.

Ní hamháin go dtugann an fhéile deis as an ghnáth do theifigh Saharawi scannáin ardchaighdeáin a fheiceáil ar an scáileán mór, ach tá oideachas lárnach sna himeachtaí chomh maith le ceardlanna scannánaíochta ar siúl do dhaoine fásta agus do dhaoine óga araon.

I measc na mbuaicphointí eile tá turais agus ceolchoirmeacha i lár an fhásaigh agus rás clúiteach na gcamall, ar bhain Javier Bardem an-sult as nuair a thug sé cuairt ar an fhéile cúpla bliain ó shin.

Agus ó tharla go bhfuil an rás sin luaite anois, bronntar Camall Bán ar an scannán is fearr san fhéile, cé gur féidir an t-ainmhí féin a mhalartú le haghaidh deilbhe de chamall sula dtéann tú ar ais ar an eitleán…

Mar sin ó thaobh na cúise taobh thiar de, an tsuímh agus na duaise is fearr riamh, bheadh ag bua ag féile scannán an Saharawi ar Cannes aon lá den tseachtain!

SCÉALTA EILE