“Ba chóir dúinn bheith ag éisteacht le glórtha ciotacha, tá siad de dhíth orainn anois níos mó ná riamh.”
Sin an teachtaireacht a bhí ag Bernadette McAliskey agus í ag caint ag comhdháil ghníomhaíochais i mBéal Feirste ar na mallaibh.
Is bean spreagúil i gcónaí í an gníomhaí pobail agus sóisialach nár athraigh mórán ón chailín cróga callánach ciotach sin a toghadh go Westminster ag deireadh na 60í agus í ar an fheisire is óige riamh sa pharlaimint úd.
Bhí sí i gcónaí breá cleachta le ceisteanna crua a chur agus lena bheith ag smaoineamh taobh amuigh den bhosca mar sin b’oiriúnach an cainteoir í ag ócáid a phléigh leis na téarmaí céanna, ina measc eile.
Reáchtáladh ‘Glórtha Ciotacha – Awkward Voices’ in ómós bheirt oibrí pobail as Iarthar Bhéal Feirste, athair agus mac, an dís acu darbh ainm Terry Enright.
Chaith Terry Mór Enright na blianta fada ag obair go dian ar son a phobail, ar son daoine óga agus ar son na timpeallachta.
Lean Terry Óg a athair san obair seo agus d’imir sé an-tionchar ar chuid mhór daoine óga fud fad chathair Bhéal Feirste sa 28 bliain a chaith sé ar an domhan seo.
D’oibrigh an bheirt acu go dícheallach le linn a saoil leis an tsochaí thart orthu a fheabhsú agus leis an óige a chumhachtú chun a bealach féin a aimsiú.
Mharaigh paraimíleataigh dhílseacha Terry Óg go trágóideach sa bhliain 1998 agus cailleadh Terry Mór in 2012.
Ceithre bliana i ndiaidh a bháis bhunaigh clann agus cairde Terry Óg an Terry Enright Foundation le cuimhne a dhéanamh ar an obair dhearfach a rinne sé le linn a shaoil.
Is cinnte go gcuirfeadh sé áthas ar an bheirt acu mar sin gur bhailigh gníomhaithe pobail agus teanga le chéile i mBéal Feirste seachtain ó shin chun plé cuimsitheach a dhéanamh ar réimse ábhar a bhí gar dá gcroí féin: cúrsaí timpeallachta, forbairt pobail, cearta daoine óga, fadhbanna tithíochta agus athbheochan na Gaeilge.
Chomh maith le caint phaiseanta mhisniúil Bernadette a chuir in iúl dúinn go gcaithfear gach rud a chuirtear os ár gcomhair a cheistiú, tháinig neart ábhar machnaimh aníos sna ceardlanna éagsúla a eagraíodh thar an deireadh seachtaine a spreag díospóireacht bhríomhar oscailte, rud nach dtarlaíonn minic go leor sa ghnáthshaol, dar liom.
Cuireadh béim ar an tábhacht a bhaineann le dearcthaí éagsúla ón status quo agus nach féidir glacadh le rud ar bith mar an ‘fhírinne’ ghlan.
Mar a dúirt an fealsúnaí Sasanach John Stuart Mill:
“The human faculties of perception, judgment, discriminative feeling, mental activity, and even moral preference, are exercised only in making a choice. He who does anything because it is the custom, makes no choice.”
Ag deireadh an lae, mura féidir linn seasamh lenár gcuid tuairimí agus prionsabal féin, ní linne iad i ndáiríre – níl iontu ach ráitis a nglactar leo mar go ndéantar athrá orthu arís is arís eile.
Chuige sin tá géarghá le díospóireacht leanúnach ar na rudaí sin sa saol atá fadbhunaithe agus greanta i gcloch.
Is ón phlé oscailte seo – plé ‘ciotach’ in amanna – a thagann smaointe nua agus deiseanna le feabhas a chur ar an domhan thart orainn.
Mar aon leis na ceardlanna cuireadh imeachtaí sóisialta, siúlóid sléibhe, taispeántais scannáin den scoth agus eile ar siúl le comóradh a dhéanamh ar an bheirt Terry agus ar na héachtaí obair óige atá bainte amach ag an Terry Enright Foundation.
Gan deiseanna mar seo, tá sé doiligh spás a aimsiú le tabhairt faoin mhachnamh atá ag teastáil.
Thug ‘Glórtha Ciotacha – Awkward Voices’ deis do dhaoine teacht le chéile le tuairimí láidre ach le hintinn oscailte agus tart orthu tuilleadh a fhoghlam faoin tsochaí ina maireann muid.
Is iad na spásanna seo a chuideoidh linn bheith machnamhach faoi na dúshláin atá romhainn sa saol agus cruthaitheach faoin dóigh ina dtig linn dul i ngleic leo.
