De réir tuairisce a foilsíodh ar an nuachtán Gearmánach Der Spiegel le deireanas, táthar in amhras faoi roinnt Gearmánach a bhfuil ‘meon donn’ — sofhriotal a úsáidtear le tagairt do dhaoine a bhfuil bá acu le smaointeoireacht na Naitsithe — atá á lonnú féin i gCeap Bhreatainn Cheanada, ceantar a luaitear go minic le pobal na Gàidhlig sa tír sin.
Sa ngné-alt a foilsíodh ar Der Spiegel, tá na céadta Gearmánach tar éis aistriú chuig an oileán ach tá cuid de mhuintir an oileáin in amhras faoin bpolaitíocht atá ag roinnt de na hinimircigh nua.
Dúirt “fear gnó as an nGearmáin” atá ina chónaí san oileán le nuachtán a thíre dúchais go bhfuil “deutsche Staatsbürger mit braunem Gedankengut” (saoránaigh Ghearmánacha a bhfuil meon donn acu), radacaigh na heite deise, agus “idéalaithe comhcheilge” i mbun iarrachta “coilíneacht a bhunú” i gCeap Bhreatainn.
I measc na ndaoine is mó a chothaíonn conspóid, tá Frank Eckhardt, fear as an nGearmáin a dhíolann réadmhaoin i gCeap Bhreatainn, agus Andreas Popp, céile an phearsa teilifíse Eva Herman, bean a chosain polasaithe de chuid na Naitsithe cheana. Maíonn Der Spiegel gur “idéalaí comhcheilge” é Eckhardt, agus de réir a shuímh idirlín féin tá “coilíneacht” cruthaithe aige san oileán do “dhaoine a bhfuil an dearcadh céanna acu” — an tátal a bhaineann Der Spiegel as sin ná gur daoine a bhfuil an “meon donn” sin acu.
Bhunaigh Popp, atá 59 bliain d’aois eagraíocht d’acadóirí na heite deise thart ar 15 bliain ó shin — an Wissensmanufaktur. Tá an eagraíocht lonnaithe in Niedersachsen na Gearmáine, ach tá Popp ag oibriú as Ceanada le fada an lá, ag iarraidh infheisteoirí ón nGearmáin a mhealladh chuig an oileán.
Tá Eva Herman, a chaill a post mar láithreoir teilifíse ar an stáisiún Norddeutscher Rundfunk in 2007 nuair a thacaigh sí go poiblí le polasaithe de chuid na Naitsithe maidir leis an teaghlach agus ról na mban sa tsochaí. Tá sí ag obair anois ina hoifigeach cumarsáide leis an Wissensmanufaktur.
Reáchtálann an eagraíocht cúrsaí bliantúla, a mhaireann thart ar mhí ar fad, in óstán Dundee gar don áit a bhfuil cónaí ar Popp agus Herman. Tugtar cuirí do rannpháirtithe a roghnaíonn Popp féin a bhfuil “intinn ghrinn” acu, agus freastalaíonn suas le 30 de na daoine seo ar “sheimineáir, léachtaí, agus plé” a thugann “dúshlán na meán claonta”.
Anuas ar Herman agus Popp, bíonn aoi-chainteoirí i láthair ag na hócáidí seo (a mbíonn costas €3,000 orthu idir eitiltí, óstáin, agus sheimineáir) agus is iondúil gur teoiricithe comhcheilge de chuid na heite deise agus “Eurokritikern” (daoine atá in amhras faoin Aontas Eorpach) ar nós Michael Vogt agus Karl-Albrect Schnachtschneider.
Tá go leor leor scríofa ag Popp i gcaitheamh a shaoil faoin ngeilleagar agus faoi rialú na Gearmáine agus an domhain. Maítear ar Der Spiegel go léiríonn sé meas ar na heacnamaithe céanna a raibh meas ag Adolf Hitler orthu, agus go bhfuil tagairtí do na polasaithe a chum an Naitsí Gottfried Feder. Thagair Hitler do na polasaithe céanna níos mó ná uair amháin ina leabhar Mein Kampf.
Anuas air sin, tuairiscítear go bhfuil rian den smaointeoireacht frith-Sheimíteach le fáil i saothar Popp. Ní hé go séanann sé gur tharla an tUileloscadh, mar shampla, ach ní úsáideann sé an téarma riamh agus déanann sé beag is fiú den mhéid a d’fhulaing na hIúdaigh i nGearmáin na Naitsithe. Maíonn sé freisin nár cheart do na hIúdaigh ná d’Iosrael stát na Gearmáine a cháineadh a thuilleadh.
Agus na hócáidí seo ar siúl sa samhradh, bíonn deis ag na rannpháirtithe breathnú ar thithíocht sa gceantar agus casadh lena “gcomhthírigh Eorpacha” a cheannaigh teach ann cheana.
Maíonn Popp féin nach bhfuil baint ar bith ag an Wissensmanufaktur leis an gcomhlacht réadmhaoine, ach mar sin féin tá físeán a rinne Popp agus Herman ar leathanach baile an Cape Breton Real Solutions ina labhraíonn an bheirt acu ar feadh uair an chloig faoi na buntáistí a bhaineann le teach a cheannach in Albain Nua — an “áit is sábháilte ar domhan”, nach bhfuil aon “bhaol polaitiúil” ann.
Maidir le Frank Eckhardt, bhíodh sé féin ag obair i gcomhar leis an mbeirt eile le Gearmánaigh a mhealladh go Ceanada ach tá sé ag obair as féin le tamall de bhlianta anuas. Ní bhíonn seimineáir á reáchtáil aige, ach bíonn sé gníomhach ar fhóraim ar líne a mbíonn antoiscigh de chuid na heite deise orthu go rialta. Tuairiscítear ar Der Spiegel go dtéann Eckhardt i dteagmháil leis na daoine seo faoi thalamh a cheannach i gCeanada.
Ó thosaigh na hEorpaigh á lonnú féin i Meiriceá Thuaidh, is le pobal Gàidhlig na hAlban a shamhlaítear Albain Nua agus go mór mór Ceap Bhreatainn agus is ann atá Colaisde na Gàidhlig, an t-aon institiúid i Meiriceá Thuaidh atá dírithe ar chultúr Gaelach na hAlban.
Ba í an Ghàidhlig a chloistí den chuid ba mhó ar an oileán dhá chéad bliain ó shin, agus tá traidisiún láidir Gaelach ann sa lá atá inniu ann.
