Seoladh Plean Teanga Cheantar Uíbh Ráthaigh Dé hAoine seo a d’imigh tharainn in Ionad Pobail Bhaile an Sceilg. Chuir na leanaí ó bhunscoileanna Chillín Liath, Bhaile an Sceilg agus an Ghleanna siamsaíocht ar fáil, idir cheol agus amhráin Ghaelacha.
Is ar na leanaí sin atá an Ghaeilge ag brath, má tá an ceantar le stádas Gaeltachta a choimeád, a dúirt Victor Bayda, atá ina Oifigeach Pleanála Teanga don gceantar.
Bhí Victor paiseanta ina chuid cainte. Bhí pictiúir le feiscint ag an slua de thart ar 100 duine, ar scáileán mór os a gcomhair; léaráidí de dhaonra Uíbh Ráthaigh ag titim agus de líon na gcainteoirí Gaeilge laethúla ag titim leis.
Níl an cath caillte, áfach, mar tá plean anois ann, a leanfaidh seacht mbliana agus tá tascfhórsa bunaithe chun an pobal a thabhairt slán ón mbánú, ón Galldú, agus ón imeallú.
Is í Caitlín Breathnach, bean chróga, mhisniúil, stuama, an Stiúrthóir atá ar an dtascfhórsa sin, agus nuair a cuireadh ceist uirthi cúpla focal a rá, ní dúirt sí mórán, ach a dhiabhail, go raibh sí pointeálta ina héileamh.
“A Aire”, arsa í, agus í ag caint leis an Aire Stáit Gaeltachta, Seán Kyne, “tá sé seo cloiste agat go minic cheana uaimse, ach sé an t-éileamh atá agam ná go bhfanfadh an líon múinteoirí sna scoileanna Gaeltachta mar atá, fiú má thiteann líon na ndaltaí sna scoileanna sin”.
Dar le Caitlín ná féidir an Plean Teanga a chur ag feidhmiú mar is ceart, má imíonn múinteoir ó scoil. Níor thug an tAire Stáit aon gheallúint uaidh, ach dúirt sé go labharfadh sé leis an Aire Oideachais Joe McHugh mar gheall air seo.
Bhí fuinneamh le braistint sa phobal a bhí i láthair an oíche úd. Dóchas, spreagadh agus mórtas fiú. Phioc an slua suas suaitheantas ag gabháil amach, suaitheantais a a dhear leanaí scoile áitiúla. Bhí rogha de thrí cinn ann agus scríte orthu bhí: “Labhraím Gaeilge”, “Tuigim Gaeilge” agus “Tá beagán Gaeilge agam”.
Má tá Victor ábalta í a fhoghlaim, tá tusa, beagán ar bheagán, mar a d’ith an cat an scadán. Bí i measc na céadta míle atá ag foghlaim na Gaeilge ar Duolingo, agus dein do chuid.