Is fada caint faoi bhunús grámhar na hocsatóicine (oxytocin), hormón a fhaightear in ainmhithe agus i ndaoine araon. Creidtear go gcothaíonn ‘hormón an ghrá’ dlúthchairdeas sóisialta agus mothúcháin an ghrá, agus báistíodh ainm úr air – ‘Hormón na Barróige’, ‘An Hormón Morálta’ – dá réir.
Mar atá an grá féin casta, tá fianaise tagtha chun cinn go bhfuil taobh eile níos dorcha ag an ocsatóicin, a bhaineann le himní, eagla agus buairt!
Agus Lá Fhéile Vailintín ag teannadh linn, ba dheas linn aithne níos fearr a chur ar an hormóin ilchineálach seo!
1) Ceangail shóisialta níos láidre
Fuair staidéar a rinneadh in Ollscoil Bonn na Gearmáine amach go raibh an-cheangal idir ocsatóicin agus an fonn a bhí ar dhaoine gníomhú ar cheisteanna sóisialta.
I measc 172 rannpháirtí a ghlac páirt sa taighde, a thug orthu airgead a dháileadh amach eatarthu féin, tograí sóisialta agus tograí eile, ba iad na daoine a raibh an leibhéal is mó ocsatóicine sa chorp acu a roinn an méid is mó airgid ar charthanais.
2) Grá máithriúil
Tá lámh shuntasach ag ocsatóicin i bhforbairt dlúthchaidrimh idir máthair agus leanbh agus bíonn an hormón ag an leibhéal is airde i máithreacha atá tar éis leanbh a thabhairt ar an saol.
Dé réir na staidéar a rinneadh ar iompar francach ógh (virgin), fuarthas amach nár thaitin sé leo a bheith i gcuideachta francaigh óga ach go mbíonn siad an-tógtha ar fad leo nuair a bhíonn a n-ál féin acu.
Tuigtear go bhfuil a macasamhla fíor i gcás ban.
3) Ardú meanman
De réir taighde a rinneadh i gCalifornia – go tráthúil, ardcheantaran channabais i SAM – go gcuireann ocsatóicin leis an sult agus an sonas a mhothaíonn daoine i gcásanna sóisialta.
Spreagann sé néaratharchuradóirí (neurotransmitters) san intinn, atá ar aon dul leis na néaratharchuradóirí a mhúsclaíonn cannabhas!
4) Cumas tairngreachta!
Fógraíodh torthaí ar thaighde le déanaí a bhain le cumas tuartha, nó tairngreachta, hormón an ghrá.
Fuarthas amach go bhfuil ceangal idir tuismitheoirí ar tháinig deireadh lena gcaidreamh taobh istigh de 2 bhliain go leath agus an leibhéal íseal ocsatóicine a bhí i gcorp an mháthar agus í iompar, nó gar i ndiaidh do bhreith an linbh.
Nach suimiúil sin?!
5) An taobh dorcha…
Creidtear anois gurb í an ocsatóicin is cúis le buairt, eagla agus imní a leanann i bhfad i saol an duine, tar éis dóibh droch-eispéireas a bheith acu, mar a bheadh ag duine a ndearnadh tromaíocht orthu ar scoil nó ar ionsaíodh é/í, mar shampla.
Daingníonn an ocsatóicin na cuimhní i gcodán áirithe den intinn, áit a maireann siad go láidir.