Is í an deoch alcólach is ársa ar domhain í an mheá, a chruthaítear trí mhil a choipeadh le huisce. Is léir ó iarsmaí potaireachta as an tSín go n-óltaí an mheá 9000 bliain ó shin. Cé nach bhfuil sé chomh coitianta sin sa lá atá inniu ann, tá an deoch sáite i stair agus miotaseolaíocht na hÉireann.
Bhíodh meá á ghrúdú ag na manaigh fadó. Bhí ‘Tech Midchuarta’, halla mór cóisire, i dTeamhair. Ba í an mheá a d’ól Fionnuala agus a teaghlach sa scéal ‘Oidhe Chlainne Lir’ sular deineadh ealaí díobh. Tá na beacha, an mhil, agus an mheá mar chuid dár n-oidhreacht agus, dar liom féin, ba chóir dúinn an táirge iontach seo a thabhairt thar n-ais mar is ceart!
Seo oideas breá le tosnú amach leis, agus clú agus cáil air i measc na ngrúdairí baile. Meá í seo a dhéantar le horáistí, rísíní, agus spíosraí. Tá sé simplí tapa, tá na comhábhair ar fad le fáil san ollmhargaí na hÉireann, agus níl aon trealamh speisialta ag teastáil. Murab ionann agus meá eile a aibítear ar feadh bliana sula n-óltar é, beidh tú in ann fiche nóiméad a chaitheamh á dhéanamh seo, agus torthaí do dhí draíochta a bhlaiseadh i gceann trí seachtaine. Níl aon leithscéal agat mar sin!
Seo a bhfuil uait chun 2L a dhéanamh:
Buidéal glan plaisteach 2L
2 x crúiscín meala (680g san iomlán)
Leath oráiste
Dornán rísíní (13 acu, abair!)
2 x clóbh (ní riachtanach)
Spíosraí (buidéal beag ilspíosra a dhéanfaidh an gnó anseo)
Giosta triomaithe gníomhach
Uisce te
1 x balún
Dar ndóigh, tá na rudaí seo go léir ar fáil go han-saor. Caolseans gur as Mil Thesco Value a deineadh meá Fhinn Mhic Chumhaill, is dócha, ach níl anseo duit ach tús d’aistir meala!
Bí cinnte go bhfuil gach rud glan. Seo an chuid is tábhachtaí den phróiseas grúdaireachta agus cinnteoidh sé go mbeidh deoch bhreá agat sa deireadh.
Cuir 1L uisce te (ní beirithe) sa bhuidéal. Cuir isteach an mhil ansin. Cuir an caipín ar an mbuidéal agus bain croitheadh maith as chun an mhil a leá. Nigh agus déan slisíní den oráiste agus cuir leath acu sa bhuidéal. Cuir clóbh nó dhó ann má tá siad agat.
Cuir gráinne ilspíosra nó dhó ann. Nigh na rísíní agus cuir sa bhuidéal iad anois. Cabhróidh na raisíní seo go mór le coipeadh an ghiosta. Líon an chuid eile den bhuidéal le huisce te go dtí go bhfuil orlach de spás ann idir barr an bhuidéil agus a bhfuil istigh ann. Anois, cuir leaththaespúnóige giosta leis. Cuir an caipín ar an mbuidéal arís agus bain croitheadh maith as….. Cuir an caipín ar an mbuidéal arís agus bain croitheadh maith as.
Anois, bain an caipín agus greamaigh an balún timpeall bharr an bhuidéil. Úsáid biorán chun cúpla poll beag bídeach a chur sa balún. Is éard atá i gceist leis seo ná aerbhac bunúsach a chruthú – ligfear an CO2 amach as an mbuidéal mar chuid den choipeadh ach ní ligfear aer ná dusta isteach a mhillfeadh an deoch i rith an phróisis.
Muna bhfuil balún agat, is dócha go bhféadfá an caipín a chur air ach gan é a theannadh go huile is go hiomlán. Bí cúramach leis seo, áfach, mar níl tú ag iarraidh buama buidéil a chruthú agus é ró-theann!
Tar éis cúpla uair an chloig ba cheart go gcífidh tú an deoch á ghiosáil. Comhghairdeas! Cuir an buidéal in áit dhorcha agus coimeád súil air go ceann trí seachtaine. Bain triail as ansin.
Má thaitníonn sé leat ar an bpointe, ól ansin é! I gcaitheamh na haimsire, raghaidh céatadán an alcóil i méid agus milseacht na dí i laghad. Tá tú ag caint ar 6 – 14%. Tar éis dhá mhí (más ann dó go fóill), ní miste an mheá a bhogadh go buidéal nua gan na raisíní, píosaí oráiste srl. Is féidir leat an deasca (giosta marbh ag bun an bhuidéil) a fhágaint i do dhiaidh chomh maith.
Bí cinnte go bhfuil deireadh leis an ngiosáil sula gcuireann tú an mheá i mbuidéil gloine ar eagla na heagla agus seans go dtógfaidh sé sin tamall maith. Ach b’fhéidir gur mó an seans nach mbeidh oiread is braon beag fágtha ag an am sin mar is blasta an deoch atá inti! Ná dein dearúd gur túisce deoch ná scéal agus sláinte!