Comhairle Carad: Bris Nós…

I ndiaidh bhriseadh an tsamhraidh, tá mé (Kathryn, haigh, cad é mar atá tú?) ar ais i mbun pinn ag iarraidh bhur bhfadhbanna a réiteach! Agus, cosúil le gach duine ag deireadh an tsamhraidh (cén samhradh, a deir tú), tá mé féin ag streachailt le dea-nósanna a chothú arís. 

Cé nach bhfuil mé ag obair mar mhúinteoir a thuilleadh, amharcaim go fóill ar thús mhí Mheán an Fhómhair mar ré nua lán féidearthachtaí. Bím réidh le hamharc ar na rudaí atá ag cur le mo shaol agus ar na rudaí nach bhfuil. Bím réidh le tabhairt faoi dhúshláin agus athruithe beaga leis an tsaol agus an gnáthlá a fheabhsú. Nó, sin a deirim liom féin cibé.

Agus sin a deir M, 25, an tseachtain seo agus iad ag machnamh ar dhrochnós atá acu. Seans go mbíonn tú féin mar an gcéanna. Mar sin, seo chugaibh (agus chugam féin) mo chuid comhairle…

M, 25
Caithim i bhfad barraíocht ama ar mo ghuthán. Tugaim faoi deara go mbím ag scrolláil, nó ag iarraidh a bheith ag scrolláil fiú nuair atá me le cairde. Is fuath liom é ach ní thig liom stopadh!

Is cinnte nach féidir a bheag a dhéanamh den andúil áirithe seo dhéanann daoine gafa lena nguthán. Bím féin mar an gcéanna go minic, agus is fuath liom féin é. Ach sa domhan ina maireann muid, ina mbíonn rudaí spreagthacha ar fáil i rith ama, is doiligh an féinsmacht a aimsiú chun an guthán a chur síos.

Sílim gur chéad chéim iontach é go bhfuil tú ag aithint go bhfuil fadhb agat leis seo, agus gur mhaith leat é a athrú. Déarfainn gur mó daoine nach n-aithníonn go bhfuil sé seo ar siúl acu ná a mhalairt, agus gur cur isteach ollmhór é ar a saolta i ngan fhios dóibh. Mar sin — maith thú! Maidir lena stopadh, bhuel, beidh sin níos deacra. Cosúil le druga ar bith, beidh an chéad tréimhse doiligh agus cronóidh tú go mór é ag tús na lagbhrí. Is é an rud a mholfainn ná a bheith cinéalta leat féín, agus céimeanna beaga a thógáil ar dtús. 

B’fhiú cúpla ceist a chur ort féin leis an nós seo a thuiscint. Cén uair is mó a thógann tú an guthán? Nuair atá strus ort? Leadrán? Imní? Uaigneas? Brón? Cad é an rud atá tú ag iarraidh a leigheas leis an scrolláil? Más féidir é sin a aithint, is féidir plean níos fearr a ullmhú leis an mhothúchán sin a láimhseáil. 

Más é an t-uaigneas é, tóg an guthán agus cuir scairt ar chara leat (ar a laghad ní bheidh tú ag scrolláil!). Más é an leadrán é, cuir ceist ar chairde fá choinne moltaí leabhar agus caith do chuid ama ag léamh in áit ag scrolláil. Beidh réiteach ann do cibé dóigh a mothaíonn tú, ní gá ach teacht air.

Grianghraf: Lánúin ag breith barróg ar a chéile agus iad sáite ina nguthán. (Creidmheas: Roman Odintsov)

Anois, céim nár mhaith leat a chloisteáil  Cuir do ghuthán ar shiúl nuair atá tú le cairde. Ná bíodh sé i do lámh agat agus tú i gcomhluadar daoine. Ná bíodh sé ar an tábla. Ná bíodh do chuid fógraí ar siúl agat. Tá a fhios againn uilig nuair a osclaíonn tú téacs amháin, go mbíonn tú go minic fágtha uair a chloig níos déanaí i bhfotha Instagram gan tóin. Muna mbíonn an cathú sin ann os do chomhair, is fusa a bheas sé an guthán a sheachaint.

Mar an gcéanna le ham luí: ná bíodh an guthán cóngarach duit. Níl sé de dhíth ort fá choinne aláraim. Ceannaigh clog aláraim! Is minic gurb í an oíche an t-am is measa don doomscrolláil agus, cé nach luann tú i do litir é, tá mé cinnte de go mbíonn tú ag scrolláil san oíche, agus go bhfuil sin ag cur leis an nós seo. Cuir an guthán i seomra eile agus tú ag dul a luí. Beidh seo ar fheabhas do do chuid codlata fosta!

Ba mhaith an rud é smaoineamh ar chuid de na haipeanna is mó úsáid fosta. Na haipeanna ar a mbíonn tú ag scrolláil gan smaoineamh a scriosadh ón ghuthán, fiú go sealadach. Mar shampla, tá TikTok go holc óir ní thagann deireadh leis an fhotha in am ar bith. 

Thiocfadh leat cúpla aip níos deise a thriail nach mbíonn scrolláil i gceist ach a ligfidh duit a bheith ar an ghuthán ar bhealach “táirgiúil”. Molaim go hard an aip Cluichí New York Times (ar a mbíonn Wordle agus cúpla cluiche maith eile), agus tá leaganacha Gaeilge ann do Wordle agus do Connections. (Má fhaigheann tú scéal faoi chluiche ar hith eile cosúil leo as Gaeilge, abair liom le do thoil!)

Níl mise foirfe leis an ghuthán ar chor ar bith, agus bíonn roinnt laethanta níos fearr ná cuid eile. Ach má tá tú á léamh seo ar do ghuthán, cuir síos é agus déan rud éigin eile!


An bhfuil comhairle uait? Freagraíonn Kathryn bhur gceisteanna gach seachtain ar Comhairle Carad! Seol ceist nó fadhb, mór nó beag, chuici ar an fhoirm anaithnid seo, agus freagróidh sí do cheist amach anseo. 

SCÉALTA EILE