Ní gá go mbeadh anró ná briseadh croí ag baint le sláinte mhaith a chothú.
Seans gurb é an rud is deacra ar fad ná an cinneadh a dhéanamh nósanna dearfacha bia a chur i bhfeidhm i do shaol laethúil.
De réir mar a thabharfaidh tú bia folláin isteach i d’aiste bia, rachaidh an corp chun feabhais agus is as sin a gheofar an spreagadh le leanúint ar aghaidh.
Bhí ár gcolúnaí spóirt agus sláinte, Ainle Ó Cairealláin, sásta 10 gcéim a roinnt linn a chothóidh corp sláintiúil.
1) Ith bricfeasta gach maidin
Tá sé seo ar cheann de na pointí is tábhachtaí a thagann chun cinn leis na cliaint a mbím ag obair leo.
Más mian leat a bheith sláintiúil, meáchan a chailleadh nó breis fuinnimh a bheith agat, caithfear bricfeasta maith a ithe gach maidin, gan teip.
Má itheann tú bricfeasta ceart, beidh soláthar fuinnimh agat don lá, agus ní bheidh an méid céanna ocrais ort nuair a thagann an t-am le do chuid lóin a ithe.
Is míthuiscint choitianta é gur mó an seans go gcaillfidh tú meáchan ach níos lú bia a ithe nó béilí a fhágáil ar lár.
Má sheachnaíonn tú bia sláintiúil, tá seans ann go mbeidh tú thíos le tinneas de shaghas éigin luath nó mall.
Is rogha mhaith iad uibheacha, uibheagáin, leite agus torthaí le iógart orgánach don bhricfeasta.
2) Ith bia ardphróitéine le gach béile
Is fiú próitéin a ithe le gach béile, thart faoi mhéid bos do láimhe, 20-30 gram.
Má leanann tú an nod seo, beidh tú ag cinntiú go bhfuil go leor próitéine á hithe agat chun do chorp a spreagadh le bia a bhriseadh síos.
Chomh maith leis sin, beidh teacht aniar níos fearr sna matáin agus ísleofar saill choirp.
Is foinsí iontacha próitéine iad sicín, iasc, mairteoil, turcaí, cnónna áirithe agus pónairí áirithe.
3) Ith go mall, agus stop nuair atá tú 80% lán
Bíonn an chuid is mó againn ag ithe go róghasta. Ag gach béile, ba mhaith linn ithe go dtí go bhfuil muid lán go béal.
Ar an drochuair, níl sé seo go maith ó thaobh saill choirp a chailleadh de, is cuma cé acu bia folláin nó drochbhia atá muid ag ithe.
Má leanann tú an nod thuas, tógfaidh tú níos mó ama agus tú ag ithe, rud a thabharfaidh deis don chorp an leibhéal ocrais a aireachtáil i gceart.
Ba chóir go nglacfadh sé 15-20 nóiméad ort béile a ithe, agus déan cinnte go stopann tú de bheith ag ithe agus tú 80% lán.
Ag an phointe seo, seas suas agus siúil thart ar feadh tamaillín. Tabharfaidh sé sin faill don bhia socrú síos agus mothóidh tú sásaithe ag an bhia, seachas a bheith réidh le pléascadh.
4) Ith glasraí le gach béile
Iarraim ar mo chuid cliant 10 sciar de ghlasraí a fháil gach lá. Is cinnte go bhfaighidh tú an maitheas frithailse astu chomh maith leis na mionmhianraí cumhachtacha atá go hiontach don tsláinte.
Líonann glasraí suas sinn agus tá siad an-mhaith mar smailc i rith an lae, seachas a bheith ag ceannach barraí seacláide, brioscaí nó milseáin.
Tabhair bosca beag de ghlasraí gearrtha isteach leat ar obair agus coinneoidh siad an t-ocras faoi smacht i rith an lae.
Is maith liom féin a bheith ag ithe cairéad, piobar milis agus soilire i rith an lae mar go bhfuil siad blasta agus déanann siad cnag maith sa bhéal agus mé á n-ithe!
Is foinsí iontacha cailciam iad glasraí glasa ar nós spionáiste agus brocailí chomh maith, rud atá go hiontach do na cnámha.
5) Ól tae glas
Molaim tae glas a ól ar roinnt fáthanna.
Ar dtús, de réir taighde ó Ollscoil Harvard agus ó ‘Journal of the National Cancer Institute’, tá tae glas frithailseach.
Rinneadh taighde sa tSeapáin fosta a thaispeáin gur ísligh tae glas an dóchúlacht go bhfaigheadh duine galar croí.
Is frithocsaídeoir é tae glas agus is fearr é ná tae dubh agus caife, a ólann muid sa tír seo go flúirseach.
Tá níos lú caiféine agus níos mó frithocsaídeoirí i dtae glas, rud a chiallaíonn go bhfuil sé i bhfad níos sláintiúla ná gnáth-thae.
Cuidíonn tae glas le saill a dhó sa chorp, agus ós rud é nach n-óltar é le bainne ná le siúcra, is bealach maith é chun cúpla calra a sheachaint.
6) Seachain bia déanach san oíche
Is fearr i bhfad formhór do chuid bia a ithe i rith an lae nuair atá tú gníomhach agus múscailte.
I rith an lae, tá bia ag teastáil ón chorp le feidhmiú mar is ceart.
Ar an taobh eile, agus muid ag beartú dul a luí, níl an méid céanna fuinnimh ag teastáil ón chorp.
I bhfírinne, ní gá ithe arís tar éis 7 a chlog, go háirithe má tá tú ag iarraidh meáchan a chailleadh.
Má thagann ocras ort go déanach sa lá, is fearr bia a ithe nach bhfuil mórán siúcra ann ach a bhfuil cuid mhaith próitéine ann, mar shampla cúpla cnó, píosa beag feola nó fiú gloine bainne the.
Seachain torthaí, brioscaí agus deochanna siúcrúla.
Má itheann tú go mall sa lá, ní bheidh an corp in ann an bia sin a úsáid, agus tá gach seans ann go stórálfar an bia mar shaill choirp.
Ar a bharr sin, beidh an córas díleáite ag obair leis i rith na hoíche agus tú ag iarraidh codladh. Is minic a chuireann béile déanach isteach ar an phatrún codlata.
7) Ullmhaigh bia roimh ré
Seo leid den chéad scoth.
Nach minic a thréigeann daoine an dea-shláinte agus an réim bia nuair atá ocras orthu agus gan an dara rogha acu ach bualadh isteach chuig an siopa le haghaidh barra seacláide, píotsa nó bia Síneach?
Leis seo a sheachaint, faigh slám boscaí lóin agus líon suas iad le bia sláintiúil.
Má tá cócaireacht ar bun agat, ullmhaigh 5 nó 6 bhéile ag an am céanna agus cuir isteach sna boscaí lóin iad.
Ar an bhealach seo, beidh bia sláintiúil ar fáil go furasta i gcónaí.
Bealach eile le ham a shábháil ná do chuid glasraí ar fad a ghearradh ag an am céanna.
Nuair a thagann tú abhaile ó bheith i mbun siopadóireachta, gearr na glasraí ar fad agus cuir isteach sa chuisneoir iad.
Nuair atá sé seo déanta agat, ní gá duit ach iad a chaitheamh isteach sa phota agus tú ag cócaráil.
8) Le saill a ísliú, ith carbaihiodráit tar éis seisiún aclaíochta
Tá tionchair éagsúla ag bianna difriúla ar an leibhéal siúcra fola s’againn.
Más mian leat an méid saille coirp a ísliú, tá sé tábhachtach roinnt eolais a bheith agat maidir leis an tionchar a bhíonn ag bia ar an fhuil.
Má tá tionchar mór ag bia ar leith ar shiúcra fola, is mó seans go stórálfar breis saille sa chorp.
Má tá tionchar íseal ag bia ar leith ar shiúcra fola, is amhlaidh is mó fuinneamh a thabharfaidh sé duit ar feadh achair níos faide, agus cuideoidh sé leat saill a chailleadh.
Má tá ísliú meáchain ar intinn agat, is fiú go mór bia mar phrátaí, pasta, rís bán, arán agus siúcra a sheachaint.
Ba chóir formhór do chuid fuinnimh a fháil ó ghlasraí agus torthaí, seachas pasta, rís agus arán.
Sin ráite, más mian leat práta nó dhó a ithe, is fearr i bhfad iad a ithe tar éis duit babhta aclaíochta a dhéanamh.
Ar an dóigh seo, beidh an corp in ann an fuinneamh ón bhia a chaitheamh, seachas saill choirp breise a stóráil.
Tá tionchar íseal ag bia mar leite, glasraí, cnónna, feoil agus sailéid ar an fhuil.
Is fiú a lua anseo chomh maith go mbíonn neart siúcra i sú torthaí, agus b’fhearr iad a sheachaint agus uisce a ól ina n-ionad más mian leat meáchan a chailleadh.
9) Ól ar a laghad 2 lítear uisce gach lá
Go ginearálta, ní ólann daoine go leor uisce.
Is meancóg mhór é seo, go háirithe as siocair go gcuidíonn uisce le gach córas atá againn sa chorp.
Má tá ganntanas uisce sa chorp, beidh tú lag, malltriallach agus tuirseach.
Má ólann tú idir 2-3 lítear uisce, beidh tú níos fuinniúla, ní bheidh an méid céanna ocrais ort, agus beidh do chorp i bhfad níos sláintiúla.
Ag an tús bíonn sé deacair ar dhaoine an méid sin uisce a ól, ach faigh buidéal uisce deas duit féin agus bí ag ól i rith an lae.
Is maith liom féin a bheith ag ól as buidéal gloine i rith an lae leis na ceimiceáin BPA a bhíonn ag sileadh ó na buidéil phlaisteacha a sheachaint. Is féidir buidéil saor ó BPA a cheannach chomh maith.
10) Cuir an riail 10% i bhfeidhm
Anois agus 9 bpointe d’eolas úsáideach agat, ní mór aird a thabhairt ar an phointe deiridh.
Molaim do mo chuid cliant ar fad ithe go sláintiúil agus neart uisce a ól, mar aon le clár maith aclaíochta a bheith acu.
Ach ní hé sin le rá nach bhfuil aon chead acu rudaí milse a ithe nó gloine fíona a bheith acu anois is arís fosta.
Má itheann tú 4 huaire sa lá, sin 28 béile sa tseachtain, agus tugaim cead do na cliaint aon rud is mian leo a ithe do 2 nó 3 de na béilí sin.
Ciallaíonn sé sin gur féidir leo barra seacláide a ithe, nó milseog a bheith acu tar éis béile ó am go chéile.
Bíonn sé i bhfad níos éasca cloí le réim bia sláintiúil nuair atá roinnt saoirse agat pé rud is mian leat a ithe corruair.
Bí cúramach leis an leid seo, áfach, óir is iomaí duine a casadh orm nach raibh an mhatamaitic go maith acu – agus is gaire do 30% nó 40% a bhí siad ná 10%.
Bíodh 2 rud mhilse sa tseachtain mar sprioc agat, agus bain sult astu!