An féidir leis an bpiolla seo thú a dhéanamh cliste?
Samhlaigh dá mbeadh druga ann a dhéanfadh níos cliste thú, a chabhródh leat staidéar a dhéanamh, agus a ligfeadh duit tarraingt ar eolas a d’fhoghlaim tú i bhfad roimhe?
Ag caint ar leithéidí Limitless an clár teilifíse agus an scannán roimhe ina n-alptar NZT atáim?
Ní hea, ach ag trácht ar úsáid Ritalin, nó meitilfeanadáit, an druga úd a thugtar do dhaoine a bhfuil Neamhord Easnamh Airde nó ‘ADHD’ orthu.
Is cosúil go mbaintear úsáid as na drugaí céanna le tabhairt faoi scrúduithe ollscoile ar fud an domhain mhóir.
Dar le taighde ón mbliain 2009 in Ollscoil Cambridge dúirt 10% de mhic léinn go raibh úsáid bainte acu as drugaí mar seo.
Tháinig méadú 56% ar na hoidis a bhain le drugaí mar seo idir 2007 agus 2012 i Sasana.
Agus mar is iondúil tá SAM chun tosaigh arís agus suas le 25% de mhic léinn tar éis Ritalin nó Provigil a cheannach le cuimhne agus aird a mhéadú.
Tá buairt ann, agus poitigéirí ar líne tagtha go mór chun cinn, go bhféadfaí teacht ar dhrugaí dá leithéid seo agus go gcuirfí an lasair sa bharrach sa chomórtasaíocht dóibh sin atá ag déanamh staidéir don ardteist nó a leithéid.
Tá an scéal amuigh ar airm an dara cogadh domhanda bheith ag úsáid luasóige (speed) lena saighdiúirí a choinneáil ina lándúiseacht.
Tá úsáid á baint as drugaí eile amhail modafinil agus meitilfeanadáit le daoine a choinneáil ina ndúiseacht le tamall maith chomh maith.
Ach cé hiad siúd a ghlacann leo inniu?
D’admhaigh an Dr Anders Sandberg, taighdeoir in Oxford, go mbaineann sé úsáid as Modafinil.
Tugann sé le fios nach n-aithníonn sé difear ollmhór ach go dtugann sé an spreagadh dó tascanna oibre a chríochnú agus an fuinneamh lena n-aghaidh.
Geall le cupán maith caife atá ann agus maireann an éifeacht uaidh don lá dar leis.
Tá an scéal sách cosúil leis an scéal sa spórt dar le roinnt.
An bhfuil cothrom na féinne ann má tá roinnt ag glacadh le drugaí?
An cineál dópála atá sna drugaí clisteachta seo?
Cén seasamh atá ag caiféin mar sin má tá tionchar aige sin leis?
Dar le roinnt daoine is beag an dochar a dhéanann na drugaí seo, cé go bhfuiltear ann a chaitheann amhras orthu i gcónaí.
Ach mura bhfuil drochimpleachtaí ag drugaí clisteachta mar seo – agus is cóir a chuimhneamh nach bhfuil sin iomlán soiléir fós – an bhféadfaí cur ina gcoinne?
Táimid cheana féin ag streachailt le róbait ag glacadh ár n-áiteanna ar an iliomad slite sa tsochaí.
Ar chóir don duine iarracht é féin a fheabhsú le cinntiú go mbeimid de dhíth i gcónaí?
Léiríonn an clár úd Limitless an mealladh atá lena leithéid, sa chás go mbeadh druga fíorchumachtach ann, ach níl aon chosúlacht go bhfeicfimid a leithéid seo go luath.
Glacann an príomhcharachtar ann an druga seo NZT agus cuirtear ar a chumas cuimhneamh ar gach uile úd a rinne sé riamh, rud a fhágann go mbíonn sé dochreidte maith ar an ngiotár, gur féidir leis crua-chásanna an FBI a réiteach agus gur féidir leis daoine a thuiscint chomh maith sin go mbíonn an saol breá bog aige.
Agus staidéar déanta ar ghnéithe éagsúla de na drugaí tá meascán de thátail ann, mórcheann ná nach bhfuil mórán éifeachta acu seo ar chumas i scrúduithe má úsáidtear iad thar thréimhse fhada.
Ní éasca teacht ar eolas i dtaobh an dreama sin a bhainfeadh mí-úsáid astu i gcomhthéacs measartha teoranta áfach.
Is féidir nach bhfuil i gceist ach tionchar placebo.
Ba dhóigh leat áfach gur láidir an éifeacht chéanna sa chás seo nó go bhfuil fírinne éigin ann go gcabhraíonn sé le cumas acadúil.
In Éirinn tá molta ag Bord Leigheasra na hÉireann do dhochtúirí gur chóir srian a choinneáil ar ordú oideas ar nós Modafinil.
Tá baol sláinte ann dóibh siúd nach nglacann na drugaí le fadhb áirithe a réiteach, deirtear.
Ach ar nós an chláir úd Limitless le Brian Finch, má tá éiric éigin le híoc ar do chlisteacht a mhéadú tá go leor daoine ann a dhéanfadh amhlaidh.
