Tá go leor scríofa agus ráite faoi spórt na mban le blianta beaga. Ní dóigh liom go bhfuil mórán fanta amuigh ansin nach gcreideann gur cheart go mbeadh an seans céanna ag cailíní dul i mbun aclaíochta agus atá ag buachaillí. Tá sé in am anois an comhrá a bhogadh chun cinn agus breathnú ar an deis atá á tabhairt do mhná dul i mbun cóitseála.
D’fhreastail mé ar ócáid de chuid Liberty Insurance a bhí dírithe ar an gcóitseáil i measc na mban cúpla lá ó shin. Labhair Tracey Neville, atá i gceannas ar fhoireann líonpheile Shasana, Emma Hayes, atá ag cóitseáil mhná Chelsea, agus Mags D’Arcy, atá anois ar fhoireann chúltaca Davy Fitzgerald i Loch Garman.
Ní mórán de na mná seo a fheictear sa spórt. Níl siad ann mar nach dtugtar an deis dóibh, agus ní thugtar mórán ugaigh dóibh ach oiread. Rud amháin a bhí comónta i measc na mban a labhair ag an ócáid, ná go bhfuair siad ar fad tacaíocht ó fhir chun forbairt a dhéanamh mar chóitseálaithe.
Go minic, breathnaítear ar cheist na mban mar ábhar nach bhfuil aon bhaint ag fir leis. Níl sé sin fíor. Mura sínfidh fir a lámh chun cúnamh a thabhairt do mhná dul suas an dréimire, fanfaidh siad ag an íochtar.
Nuair a labhair Mags D’Arcy rinne sí cur síos ar Davy Fitzgerald, ag rá gur léirigh sé gur cheannaire láidir a bhí ann nuair a bhí sé sásta rud éigin difriúil a dhéanamh agus bean a shníomh isteach ina fhoireann tacaíochta. Tá sí anois ina cóitseálaí don chúl báire i Loch Garman, agus chomh maith leis sin, tá sí ag foghlaim chun cóitseáil a dhéanamh níos faide amach ar an bpáirc imeartha. Meantóir a bhí i Fitzgerald, a dúirt sí.
Léirigh taighde a rinne Liberty Insurance go bhfuil muid fós thar a bheith gann maidir le cóitseálaithe mná, idir spórt do ghasúir agus spórt na mban agus na bhfear. Cosúil leis na meáin, agus an pholaitíocht, ní féidir a bheith ag súil le ionadaíocht atá cothrom, mura bhfuil rólanna ceannasaíochta á dtabhairt do mhná.
Cloisim roinnt (ní mórán!) fós ag gearán ag rá dá mbeadh an bhean sách maith, bheadh an jab sin aici. Ach, cosúil leis na meáin agus an pholaitíocht, mura leagfar amach clár oibre, nó creatlach chun mná a thabhairt chun cinn, ní tharlóidh sé.
Níl mórán fear cosúil le Davy Fitzgerald. Ar go leor bealaí. Ach dá mbeadh fir in ann breathnú ar a shampla, agus roghnú tacú le bean cur lena cáilíochtaí cóitseála bheadh níos mó cóitseálaithe againn chun gasúir a choinneáil aclaí, agus lá breá éigin, bheadh níos mó lúthchleasaithe proifisiúnta againn chomh maith.
Chiallódh sé freisin go mbeadh seans ag cailíní fanacht leis an spórt. Faoi láthair, caitheann siad an spórt in aer in aois i bhfad níos óige ná buachaillí agus i bhfad níos tréine. Cothaíonn seo fadhbanna eile ar nós an iomarca meáchain, galair éagsúla agus fadhbanna meabhairshláinte. Seo ceist don tsochaí ina hiomláine. Ceannairí pobail, agus ceannairí i measc na bhfear, a chuirfidh an leatrom seo ina cheart.