Bliain is an lá inniu a seoladh an cluiche iomráiteach Gaeilge ‘Foclach’ agus deir cruthaitheoir an chluiche, Linda Keating, go gur imríodh dhá mhilliún cluiche in imeacht na bliana sin.
D’fhoilsigh Linda, a chruthaigh an leagan Gaeilge den chluiche ‘Wordle’ cothrom an ama seo anuraidh, staitisticí úsáide ‘Foclach’ ar a cuntas Twitter tráthnóna. Imríodh an cluiche dhá mhilliún babhta in 146 tír ar fud an domhain mhóir.
Agus í ag roinnt an scéala seo, ghabh Linda buíochas leis na 177 imreoir a thug tacaíocht airgid don chluiche ar an suíomh deonta airgid buymeacoffee.com agus le daoine eile a chabhraigh léi feabhas a chur ar an gcluiche i gcaitheamh na bliana: Eoghan Murray, Eoghan Ó Lorcáin, Conor Hughes, agus Eoghan Mac Giolla Bhríghde ina measc.
Chuaigh an cluiche Foclach go mór i bhfeidhm ar chainteoirí Gaeilge ar na meáin shóisialta in 2022. De réir staitisticí a chuir an tOllamh Kevin Scannell ó Ollscoil Missouri in St Louis ar fáil do NÓS i mí Iúil na bliana seo caite, bhí tionchar mór ag an gcluiche ar úsáid na emoji ar Twitter mar gheall ar an gcaoi a roinntear torthaí an chluiche ar an ardán sin. Dúirt an tOllamh Scannell go bhfuil “borradh mór” faoi na emoji ☘️💛⬛ agus araile mar gheall ar chainteoirí Gaeilge a bheith ag roinnt thorthaí a n-iarrachtaí sa gcluiche focal ar Twitter.
Chomh maith leis sin ba é ‘Foclach’ Focal Gaeilge na Bliana 2022. Roghnaigh lucht leanta NÓS ar na meáin shóisialta an focal as gearrliosta deich bhfocal a chuir Kevin Scannell ar fáil ag deireadh na bliana 2022. Níl aon amhras ann ach gur mar gheall ar an gcluiche focal a tháinig ‘foclach’ chun cinn mar fhocal na bliana.
Ba ag tús na bliana 2022 a thosaigh an saol agus a mháthair ag imirt Wordle i mBéarla. Casadh nua ar sheanchluiche focal a bhí in Worlde ach chuaigh leagan amach an chluiche i bhfeidhm go mór ar chainteoirí Béarla ar fud an domhain. Níorbh fhada go raibh leaganacha den chluiche á ndearadh i mórtheangacha eile na cruinne – an Fhraincis, an Spáinnis, agus an Ghearmáinis ina measc. Ba í Linda a chur an leagan Gaeilge le chéile – Foclach – agus chuaigh na Gaeil fiáin i ndiaidh an chluiche in earrach na bliana seo caite.
Tá na rialacha sách simplí: bíonn sé sheans ag an imreoir focal cúig fhocal a aimsiú. Má bhíonn an litir cheart san áit cheart agat, cuirtear tíl ghlas taobh thiar di. Má bhíonn an litir cheart san áit mhícheart, is tíl oráiste a leagtar taobh thiar di. Ach mura a bhfuil an litir san fhocal ar chor ar bith, is dath liath a bhíonn taobh thiar di.
Imeartas focal a bhí san ainm ‘Wordle’ – meascán idir an focal Béarla ar ‘fhocal’ (word) agus sloinne an dearthóra a rinne an cluiche Josh Wardle. Coinníodh an t-ainm ‘Wordle’ don chluiche i roinnt mhaith teangacha eile ach bheartaigh Linda Keating an focal ‘Foclach’ a bhaisteadh ar a leagan féin de – moladh a tháinig ó Eoghan Mac Giolla Bhríghde.
Is féidir Foclach a imirt anseo.
Chuir Linda cluiche nua focal amach le deireanas freisin – Litreach. Cluiche litrithe atá i ‘Litreach’ ina gcaitear éisteacht le focal agus é a litriú i gcúig iarracht nó níos lú. Dúirt Linda inniu go bhfuil sí buíoch as na deiseanna a fuair sí na cluichí seo a chruthú agus go bhfuil sí ag súil le bheith ag obair ar thograí eile le linn na bliana atá amach romhainn le COGG agus le Logainm.ie.