Tá spéis phobal na Gaeilge i gcultúr Gaelach na hAlban ag fás i rith an ama ach is minic míthuiscintí teanga mar bhac ar dhaoine aithne níos fearr a chur ar ár gcomh-Ghaeil.
Ní gá do lucht Twitter bheith buartha faoi sin a thuilleadh áfach mar go bhfuil córas forbartha ag an Ollamh Kevin Scannell a ligeann do chainteoirí Gaeilge tweetanna Gàidhlig a léamh, agus a thuiscint, ar an toirt.
Le déanaí chuir Kevin liosta le chéile de chuntais áirithe a bhíonn ag tweetáil i nGaeilge na hAlban agus níl le déanamh ach do chúrsóir a chur thar an fhocal Gàidhlig chun go bpreabfaidh an leagan comhionann Gaeilge os do chomhair ar an scáileán.
Fágann an áis an–úsáideach seo go bhfuil an téacs Gàidhlig iomlán intuigthe ag Gaeil na hÉireann agus tá súil ag Kevin go spreagfaidh an chomhthuiscint úr tuilleadh plé idir an dá phobal teanga.
“Cúpla bliain ó shin, chruthaigh mé léarscáil agus roinnt léirithe eile a thaispeáin an chumarsáid a bhí ar siúl ar Twitter idir pobal na Gaeilge agus pobal na Gàidhlig,” arsa an ríomheolaí ó Ollscoil Saint Louis, Missouri.
“Chuir an méid cumarsáide dátheangaí iontas orm agus cheap mé gur chóir dom uirlisí ríomhaireachta a chur ar fáil leis an nasc idir an dá phobal a neartú.”
Mar a thug Tuairisc.ie le fios ar an mhí seo caite, d’fhorbair Kevin foclóir Gàidhlig-Gaeilge tar éis dó corpais mhóra aonteangacha agus dhátheangacha a chur i dtoll a chéile.
Ag an am céanna, bhí sé ag obair ar ríomhchlár eile, An Caighdeánaitheoir, a dhéanann caighdeánú ar théacsanna Gaeilge a foilsíodh sa tréimhse 1900-1950.
“Leis an gCaighdeánaitheoir, is féidir cuardach a dhéanamh ar fhocal caighdeánach agus teacht ar shamplaí sa seanlitriú i dtéacsanna ón tréimhse sin,” a mhíníonn Kevin.
“De bhrí gur minic gur ionann focail Ghaeilge sa seanlitriú agus focail Ghàidhlig, d’aithin mé go mbeinn in ann an ríomhchlár ceannann céanna a úsáid chun Gaeilge a chur ar théacsanna Gàidhlig.
“Ní raibh orm ach staitisticí oiriúnacha a bhailiú ó chorpas dátheangach Gaeilge-Gàidhlig.”
Sin mar tháinig an t-aistritheoir uathoibríoch nua ar an fhód agus tá rún anois ag Kevin cabhrú le tionscnaimh ghaolmhara eile ar nós Wordlink atá á fhorbairt i Sabhal Mòr Ostaig.
“Níl plean agam suíomh de chineál Google Translate (a dhéanfadh aistriúcháin Gàidhlig-Gaeilge ar leathanaigh iomlána) a chur ar fáil,” arsa Kevin.
“Ní dóigh liom go bhfuil gá lena leithéid: daoine a bhfuil Gaeilge mhaith acu, creidim gur féidir leo an chuid is mó de théacs Gàidhlig a thuiscint, níl uathu ach cúnamh leis na focail chrua agus le struchtúir áirithe.
“B’fhearr liom cabhrú le daoine Gàidhlig a fhoghlaim!”
Mar chuid den aisling sin ba mhian le Kevin margadh nua a oscailt do scríbhneoirí Gàidhlig i measc phobal na Gaeilge, trí aistriúchán nó eagráin anótáilte.
“Tá neart scéalta agus úrscéalta fiúntacha sa teanga ba chóir dúinn a léamh,” ar seisean.
Agus nuair atá sin déanta aige, is ar Ghaeilge Mhanann a dhíreoidh sé a aird agus a chuid saineolais.
I bhfianaise an méid atá bainte amach aige go dtí seo, ná bíodh aon iontas ort má éiríonn le Kevin an tríú teanga Ghaelach sin a oscailt do phobal níos leithne chomh maith.
